Maria Aurèlia Capmany i Farnés (Bartzelona 1918-1991), idazle eta itzultzaile katalana, XX. mendeko autore katalan polemikoenetako bat, frankismoaren kontrako eta feminismoaren aldeko ekintzaile sutsua. PEN katalaneko presidente izan zen lau urtez (1979-1983). Sebastià Farnés intelektualaren biloba eta Aureli Capmany folkloristaren alaba; familia ezkertiar, katalanista eta oneko kide izanik, txikitatik piztu zitzaion gai sozial, politiko eta […]
abendua 2, 2013
(Thomas Pynchon, The Simpsons telesail estatubatuarreko atal batean) Kontuan hartuta, batetik, idazleek idazletzari buruz emandako aholkuak bolo-bolo ibili direla azkenaldian sare eta paperetan, gehienbat Irati Jimenezek Txalaparta etxearen eskutik apailatu berri duen Aiztoa eta arkatza liburuaren harira; eta, bestetik, J. D. Salinger autore estatubatuar ezkutaketazalearen bizitzari buruzko dokumentala estreinatu dutela aurten, pentsatu dut azkenean sintonian […]
azaroa 11, 2013
Autoreari buruzko biografia eta idatzi gehienek aipatzen dute (eta, beraz, nabarmentzen) langile-giroan hazi zela, working classekoa dela, alegia. Dublinen sortu zen 1955ean, eta sei neba-arrebako zaharrena izan zen; lehena sortu zelako, apika, bai eskolara bai unibertsitatera joateko aukera izan zuen. Eskolara joan aurretik ere bazekien irakurtzen, amonak irakatsi baitzion; gogoan dituen lehenengo poeta maiteak Lawrence […]
urria 23, 2013
Testua: Beatriz Preciado Itzulpena: Irene Hurtado de Saratxo Frankismoaren ondo-ondoko urteetan neska koskor igurtzimariak ginenoi zail egiten zaigu “queer” tresnak izan duen arrakastara ohitzea, zail “kulturako chic” bihurtu arte izan duen bilakaerara jartzea. Beharbada, komeni zaigu gogora ekartzea hitz bakoitzaren atzean istorio bat dagoela, eta, era berean, istorio bakoitzaren atzean gatazka bat dagoela, hitzak […]
urria 21, 2013
Udako lehorteari aurre egin asmoz BERRIAkoek liburutegi intimoak izeneko atal bat jarri zuten martxan aurten, eta hainbat diziplinatako artistari eskatu zieten haien bizitzako liburu garrantzitsuenez jardun zezatela. Miren Gaztañaga aktoreari egindako elkarrizketari esker deskubritu genuen guk Clarice Lispector (Txetxelnik, Ukrania, 1920 – Rio de Janeiro, Brasil, 1977) idazle brasildarra. Judua izanik Lispectorren familiak Europa utzi […]
urria 9, 2013
(Irudia: 30,000 libururekin osatutako Babel dorrea, Marta Minujin artista argentinarrarena, Buenos Airesen 2011n. Hemendik hartua) 2013ko irailaren 30ean gauza asko gertatu ziren, alde batetik beti-betikoak-betikoan jardun zuten, eta, bestetik herritarrak elkarrekin aurrera egin genuen, txoriak maite ditugulako. Edonola den ere, irailaren 30ak, berez, ospakizuna behar zuen izan elearazleontzat, egun horretan hil baitzen Jeronimo Estridongoa eta […]
iraila 30, 2013
Badira autoreak sekula iritsiko ez zaizkigunak. Badakigunak sekula iritsiko ez zaizkigula. Ez gurera, ez beste edozein hizkuntzatara. Etxean geratuko dira, bigarren eskuko azoketako liburuen artean galdurik, hamaika izenetako bat izanen dira antologiatan. Edizio batzuk izan arren, beti desagertzeko hurbil. Haiek ere badakite hori. Gaurkoan autore batzuen desagertzea apur bat atzeratzea erabaki dugu. Bigarren eskuko azoka […]
iraila 12, 2013
(Irudia: Getty Images). Bai, berriro ere. Duela bost urte, gaurko egunez, arratsalde partean (zilegi bekit ordutegi-arloko alde geografikoari jaramonik ez egitea), David Foster Wallacek bi orrialdeko agur-ohar bat idatzi eta The Pale King egun hartara arte jorratzen aritu zen eleberri amaitu-gabea kaxatan antolatu zuen, segidan Karen Green emaztearekin konpartitzen zuen Claremont-eko (Kalifornia, AEB) etxeko patiora […]
uztaila 8, 2013
(Ajo mikropoeta, Don Simón y Telefunken taldearekin errezitatzen. Irudia: Teresa Serigó) Uztaila hilabete lodia izango da Euskal Herrian: ikurrinak Iruñeko txupinazioetan, jai-giroz mozorrotzen saiatutako eraso matxistak banderatxodun kaleetan, udako ikastaroak all over the place, Neil Young eta Frida Kahlo Miarritzen, jazza erkidegoko hiruetan… denetik. Baina soil-soilik literatur-egutegiari erreparatuta uztaila beste zerbait da, uztaila EA da. […]
ekaina 17, 2013
Buenos Airesen sortu zen Samanta Schweblin, 1978an. Zinema eta telebista ikasketak egin zituen Argentinako hiriburuan, eta egun irakasle dabil. Sari aunitz jaso ditu argitaratzen hasi zenetik, hots, bere lehen liburua, El núcleo del disturbio (Destino, 2002) kaleratu zuenetik. Hamahiru hizkuntzara itzuli dute bigarrena, Pájaros en la boca (2008, Emecé) ipuin-liburua, eta Casa de las Américas […]
abendua 11, 2013